Hastalıklar
Kızamıkçık: Nedeni, Belirtileri, Tanısı, Tedavisi ve Korunma
KIZAMIKÇIK
Virüslerin sebep olduğu, kızamıktaki gibi döküntülerle seyreden, bulaşıcı bir hastalıktır. Kızamıktan farkı, döküntüler daha açık renklidir ve daha hafif ve tehlikesiz seyreder. Kızamıkçık doğuştan oluşan bir hastalık değildir. Basit ve bazen belirtisiz, bazen de sadece lenf bezlerinin şişmesi şeklinde ortaya çıkar. Yüzde ve vücutta 2-3 gün içinde kaybolan pembe renkli lekeler oluşur. Şiş lenf bezleri genelde boyun bölgesindedir. Kışın ve ilkbaharda daha sık görülür. Hastalığın kuluçka süresi 2-3 hafta arasında değişmektedir.
Tehlikeli olmayan bir hastalık olmasına rağmen, hamileliğin ilk 3 ayında kızamıkçık geçiren annelerin bebeklerinde körlük, sağırlık, kalp bozuklukları gibi önemli sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sebeple, birçok ülkede 12’li yaşlarda kız çocuklarına kızamıkçık aşısı yapılmaktadır.
KIZAMIKÇIKTA GÖRÜLEN BELİRTİLER
Bu hastalıkta, kızamıkta olduğu gibi ateş, halsizlik gibi spesifik olmayan belirtilerin görüldüğü prodromal dönem yoktur. Küçük çocuklarda bu dönem olmamasına rağmen, bazı büyük çocuklarda ortaya çıkabilir. Fakat oldukça hafif seyreder. Hastalığın en belirgin belirtilerinden birisi kulak arkasında ve kafanın arka kısmının alt bölgesinde lenf bezlerinde büyüme görülür. Bu lenf bezlerinde büyüme bazen döküntüden önce ortaya çıkabilir. Döküntü, genelde açık renkte, pembe, yüzden başlayıp vücuda yayılan tarzdadır. Ortaya çıktıktan 1-2 gün sonra kaybolur. Hastaların %20-50’sinde döküntü hiç olmayabilir.
Ayrıca ağız içinde lekeler olabilir. Bunun dışında gezici eklem iltihabı, ağrısı olabilir. Bu rahatsızlık, sıklıkla ergenlik çağındaki kızlarda ortaya çıkar.
KIZAMIKÇIKTA TANI
Yapılan fizik muayenede yukarıda bahsettiğimiz belirtilerin görülmesi kızamıkçık olduğunu düşündürür. Yapılan idrar tahlilinde, ilk 2 hafta içinde idrarda virüs tespit edilebilir. Ayni şekilde boğazda da virüs saptanabilir. Kanda lökosit (akyuvarlar) ve trombosit azalmıştır. Hastalığın başlangıç döneminde ve 14 gün sonra alınan serumlarda rubella antikor titresi 4 kat artmıştır. Kızamıkçığa özgül IgM mevcuttur.
AYIRICI TANI
Kızamıkçık, diğer döküntülü hastalıklarla karışabilir. Fakat kızamıkçıkta döküntüler çok çabuk kaybolur. Kızıldaki belirgin boğaz belirtileri bu hastalıkta yoktur. Ayrıca lenf bezlerinde büyüme diğer döküntü yapan hastalıklara göre çok daha belirgindir. Diğerlerinde bu kadar belirgin olmaz.
Akut romatizmal ateşle, romatizmal eklem iltihabı ya da rubella eklem iltihabı ile karışabilir. Streptokok infeksiyonları akut romatizmal ateşten ayrımında yardımcıdır. Kısa sürede iyileşmesi ve çevrede benzer hastaların görülmesi, romatizmal eklem iltihabından ayırmaya yardım eder.
KIZAMIKÇIK KOMPLİKASYONLARI VE TEDAVİSİ
Kızamıkçığın komplikasyonlarından biris ensefalittir. Seyri oldukça iyidir. Hamileliğinin ilk 3 ayında, kızamıkçık geçiren annelerin bebeklerinde doğumsal kızamıkçık ortaya çıkar. Hastalığın tedavisi gerekmez. Fakat görülen semptomları yok etmeye yönelik ilaçlar verilebilir. Ateş yüksekse, ateş düşürücüler (antipiretikler) ve eklem ağrısı ya da baş ağrısı varsa ağrı kesiciler (analjezikler) hastaya verilebilir. Kendiliğindne geçen ve hafif seyreden bir hastalık olduğu için özel bir tedavi gerektirmez.
KIZAMIKÇIKTAN KORUNMA
Kızamıkçık görülen bir kişi, döküntü başlamadan bir hafta önce ve döküntü başladıktan 4 gün sonraya kadar bulaştırıcıdır. Daha önceden kızamıkçık geçirmiş annelerin bebekleri ilk 6 ay boyunca pasif olarak korunurlar. Kızamıkçık geçirmemiş anneler ise hamileliğin ilk 3 ayı süresince kızamıkçıkla temas etmekten kaçınmalıdır. Bu dönemde kızamıkçık geçirirlerse terapotik abortus dediğimiz doğum gereklidir. Bu dönemde immünoglobülinlerin verilmesinin bir faydası yoktur.
Kızamıkçık aşısı, kızamık ve kabakulakla birlikte %95 oranında koruyucu bir aşıdır. Bu aşı 15 aylıktan büyük çocuklara rahatlıkla yapılır. Genç kızlara bu aşının yapılması halinde aşıdan sonraki 3 ay boyunca hamile kalmamaları belirtilir.
Sayın doktor. Oğlumun bacaklarından başlayıp yavaş bir seyirle bütün vucuduna yayılan kızarıklar meydana geldi. Bunun sebebini yazarsanız memnun olurum; şimdiden çok teşekkürler.