Anne Sütü ve Emzirme

Annenin bebeğini emzirerek anne sütüyle beslemesi hem bebeğin sağlığına hem kendi sağlığına hem de bebeğiyle arasında kuracağı duygusal bağın geliştirilmesine olumlu katkı sağlar. Tabi ki anne sütünün bebeğin ihtiyaçları için en uygun besin olduğu apaçık bir gerçektir ancak burada vurgulamak istediğimiz anne sütünden bağımsız kendi başına emzirme faaliyetinin bile çok faydalı oluşudur. Emzirme işlemi anneyle bebeğin duygusal anlamda yakınlaşmasını sağlar. Emzirme sırasındaki göz teması ve tenlerin birbirine dokunması annenin bebeğine şefkatle yaklaşmasına, aralarında sevgi dolu bir bağ kurulmasına vesile olur. Bu da annenin bebeğini ihmal etme olasılığını düşürür. Çocuğun sağlıklı bir kişilik geliştirmesini sağlar. Emzirmek anneye de özgüven kazandırır. Ayrıca anneye sağladığı diğer faydalar şunlardır: Doğum sonrası kanamaların daha erken kesilmesine yardımcı olur, memelerdeki iltihaplanmayı önler ve bir sonraki gebelikten korur.

Anne sütünün bebeğe olan faydalarından bahsetmeden önce anne sütünün içeriğine bir göz atalım. Her annenin sütü kendi bebeği için en ideal besin kaynağıdır. Bebeğin sağlık büyümesi ve gelişmesi, hastalıklardan korunması için yeterli miktarda su, protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral ve antikorlardan* oluşur. Hayvansal sütten ve formül sütten en önemli farkları: mikrop içermemesi, içindeki protein ve yağın sindiriminin kolay olması ve yapısındaki demirin miktar olarak daha az olmasına rağmen inek sütüne oranla barsaklardan çok daha iyi emilen bir demir formu olmasıdır. Bunlara ek olarak belki de en önemli fark bebeğinizi mikroplardan ve ishalli hastalıklardan koruyan zengin antikor içeriğidir. Bunların dışında emzirmek bebeğin ruh sağlığı ve zihinsel fonksiyonlarının gelişimi için çok önemlidir. Anne sütü ile daha uzun süre beslenen çocukların sosyal kişilikleri, anne ile olan ilişkileri ve zekâları daha az anne sütü almış çocuklara göre daha fazla gelişebilir.

Başarılı Emzirme Nasıl Gerçekleştirilir?

Annenin başarılı bir emzirme programı uygulaması için doğumu takiben sütünün kesildiği döneme kadar emzirme kurallarına uyması gerekir. Emzirmeye doğumdan sonra olabilecek en kısa sürede başlanmalıdır. Özellikle doğumdan hemen sonra gelen kolostrum adı verilen ilk süt mutlaka bebeğe verilmelidir. Bu ilk süt, olgun süte göre daha koyu kıvamlı ve sarı renktedir. Bu ilk süt içerik olarak çok zengin besin değerlerine sahiptir. Bebeğin hastalıklardan korunmasına katkısı çok büyüktür. Ayrıca barsakların gelişimine katkı sağlar, sarılıktan korur.

Anne doğumu takiben ilk 6 ay bebeğini sadece anne sütüyle besleyebilir. Anne sütü bebeğin su ihtiyacını da karşıladığı için bu dönemde bebeğe verilen su miktarina dikkat edilmelidir. Aksi takdirde bebek su ihtiyacını karşıladığı için daha az anne sütü emecektir. Bu 6 aylık dönemden sonra anne sütünün yanında ek gıdalara başlanmalıdır. Çünkü bu sürede anne sütü tek başına, büyüyen ve gelişen bebeğin tüm gereksinimlerini karşılayamaz. Bir başka dikkat edilecek husus da emzirmeye ikinci yılın sonuna kadar devam edilebilir. Bu bebeğin gelecekteki sağlığı için faydalıdır.

Anne sütünün devamını sağlamak ve miktarını arttırmak için bebek her istediğinde emzirilmelidir. Meme dolu kaldıkça süt yapımı azalır. Bebeğin sık emzirilmesi hem memenin boşalmasına hem de annenin beynine süt yapımı için daha çok uyarı gitmesine neden olur.

Başarılı emzirme için bebeği tutuş pozisyonu ve memenin bebeğin ağzına iyi yerleştirilmiş olması çok önemlidir. Doğru bir pozisyon için, hangi pozisyon olursa olsun, bebek yatar pozisyonda gövdesi ve başı memeye dönük olmalıdır. Meme ucu da burun hizasına getirilmelidir. Anne koluyla bebeğin gövdesini, eliyle de başını kavramalı, bebek meme ucuna yakın olmalıdır. Memenin doğru yerleştirilmesi için meme ucu bebeğin ağzına dokundurulduktan sonra bir süre beklenmeli, bebek ağzını iyice açtıktan sonra hızlı bir şekilde meme ağza yerleştirilmelidir. Meme ucu ve memenin kahverengi kısmı ağzın içinde olmalıdır. Doğru teknikle yerleştirilmeyen meme, emzirme sırasında acı duyar. Bebek emzirme sonrası doymamış gibi görünür. Emzirme işlemi bebek emzirmeyi bırakana kadar devam etmelidir. Bebeğin kısa sürede memeden uzaklaştırılması memeden gelen son sütten mahrum kalmasına neden olur. Son süt zengin yağ içeriğiyle bebeğin enerji ihtiyacının ciddi bir kısmını karşılar.

Her emzirmeden önce veya sonra memenin temizlenmesine gerek yoktur. Anne sütü mikrop içermediği ve mikroplardan koruduğu için bu şekilde bebeğe mikrop geçişi söz konusu olamaz. Sadece ellerin yıkanması yeterli olacaktır. Emzirme sonrası bebek uyumuyor ve huzursuzsa gazının çıkarılması gerekir. Bunun için bebeğinizi bir süre dik şekilde tutunuz ve sırtını sıvazlayarak gazını çıkartmasına yardımcı olunuz.

Emziren Annenin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

Emziren anne beslenmesine çok dikkat etmelidir. Gebelikte alınan kiloları vermek için diyet yapmamalıdır. Taze sebze ve meyve, yeterli tahıl ve protein içerikli gıdalar, süt ve süt ürünleriyle dengeli beslenme emzirilen bebeğin büyüme ve gelişmesi için önemlidir.

Bir diğer tartışılan konu da annenin sıvı ihtiyacıdır. Emzirme süresince annenin her susadığında su içmesi bunun için yeterli olacaktır. Ekstra bir şeye gerek yoktur.

Emzirme süresince bebekte gaz sancısına neden olacağı için soğan, sarımsak, lahana ve karnabahar gibi yiyeceklerden, bebekte huzursuzluk ve uykusuzluk oluşturacağı için de kahve ve koladan uzak durulmalıdır. Anne bu sürede ilaç kullanmak zorunda kalırsa mutlaka öncesinde doktor tavsiyesi almalıdır.

* Antikor: Akyuvarlarımızın vücudumuza giren yabancı maddelere karşı oluşturduğu moleküller. Bu moleküller yabancı maddenin yok edilmesine yardımcı olur.