Hastalıklar
Brusellozis: Nedenleri, Belirtileri, Riskli Kişiler, Komplikasyonları, Tanısı ve Tedavisi
BRUSELLOZİS
Brucella hayvanlarda bulunan bir mikroptur. Bu mikrobu taşıyan hayvanlarla doğrudan ya da dolaylı olarak temas edilmesi sonucu mikrobun vücuda alınmasıyla ortaya çıkan hastalığa brusellozis denir. Brucella’nın en sık hastalık oluşturan 4 etkeni vadır. Büyükbaş hayvanlarda hastalık yapan brucella abortus, keçi, koyun gibi küçükbaş hayvanlardaki Brucella melitensis, domuzlarda B. suis, B. canis ise köpeklerde hastalık yapar. B. canis insanlarda en az bulunan brucella türüdür.
Brusellozis, hayvanlarda kronik bir hastalıktır ve yaşamları boyunca hayvanlarda görülür. Erkeklerin ve dişilerin üreme organına yerleştiğinden dolayı düşüğe yol açar ve sterilitiye sebep olur. Brucella ile enfekte olmuş hayvanların sütünde ve idrarında bu bakteri oldukça fazla bulunur.
BRUSELLOZİS NASIL ORTAYA ÇIKAR? KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Brusellozis, brucella ile infekte olmuş hayvan veya ölü hayvanlarla doğrudan temas ile bulaşır. Ayrıca süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmeden tüketilmesiyle bulaşır. Mezbahada çalışanlarda, hayvancılık yapanlarda, mikrobiyoloji laboratuvarlarında çalışanlarda ve veterinerlerde bu hastalığın görülme ihtimali fazladır. Ülkemizde çiğ et tüketilmediğinden ve dokularda bu mikrobun az bulunmasından dolayı, bu şekilde hastalığın bulaşma olasılığı düşüktür. İnsandan insana bulaşması çok nadir görülür.
Bu mikrobun, insanda hastalık yapan 4 türü olduğunu belirtmiştik. Zorunlu hücre içi bakterilerdir. Bu bakterilerin hareket yeteneği yoktur ve son derece yavaş ürerler. Bu yüzden kültür ortamında bakteri üretilirken uzun süre saklanması gerekir. Bu bakteriler, infekte hayvanlarla temas edildiğinde, derideki çatlaklar sayesinde vücuda girebilirler. Mezbaha işçileri ve hayvancılık yapan kimseler bu mikrobu solunum yoluyla alabilirler. Bu mikrobun aşısını yapan veterinerler de mikrobu kapabilirler.
Bakterinin inkübasyon zamanı 15-20 gündür. Yani brucella vücuda girdikten 2-3 hafta sonra, sayısı hastalık yapacak düzeye ulaşır ve belirtiler görülmeye başlar. Çoğalma yeri lenf düğümleridir. Daha sonra kana karışıp diğer organlara yayılır. İlk bir-iki hafta IgM düzeyi artar. Daha sonra IgG düzeyi de artmaya başlar. Bu düzeyler bir yıl kadar yüksek kalabilir ve iyileşirken düşmeye başlarlar.
BRUSELLOZİSİN BELİRTİLERİ
Bu hastalık 4 klinik şekilde seyreder. Bunlar: akut (veya subakut), lokalize, tekrar eden ve kroniktir.
Brusellozis hastalarının yarısından çoğunda belirtiler akut şeklindedir. Diğerlerinde ise hastalık sessiz seyreder ve herhangi bir belirti vermez. Belirtiler, bakteri vücuda girdikten sonra 2-8 hafta içinde görülür. Ateş, baş ağrısı, halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, bel ağrısı, terleme gibi bu hastalığa ait olmayan (non-spesifik) birçok belirti ortaya çıkar. Eğer bu hastalığın tanısı ve tedavisi erken zamanda yapılmazsa hastalarda ondülan ateş başlar.
Depresyon sık görülen bir bulgudur. Brucellozis olgularının %20-60’ında karaciğer büyümesi, %20-30’unda dalak büyümesi görülür. Daha az bir kısmında ise lenfadenopati (Lenf bezlerinde büyüme=LAP) vardır. Hastalık herhangi bir organı tutmuş ve buna özgü belirtiler ortaya çıkıyorsa buna lokalize brusellozis denir. Antibiyotik tedavisi ile hastaların büyük kısmı iyileşir. Tedaviye devam edilmez ve kısa süre sonra tedavi bırakılmazsa hastalık tekrar ortaya çıkar. Ortaya çıkmasının sebebi, antibiyotiğe karşı bakterinin direnç gelişmesi değildir. Bakterinin hücre içine yerleşmesi ile ilgilidir. Hastalığın tanısı konduktan sonra 1 yıldan daha uzun süren vakalar kronik brusellozis olarak adlandırılır.
BRUSELLOZİSDE GÖRÜLEN KOMPLİKASYONLAR
Brusellozis vakalarının %70’ine yakınında yemek yiyememe, bulantı, kusma, karın ağrısı, kabızlık ya da ishal gibi sindirim sistemi ile ilgili şikayetler vardır. Karaciğer enzimlerinin yapılan testlerle biraz yükseldiği farkedilir. Hastaların%60’ında ya da daha azında eklem ve kemik tutulumu vardır. En çok ayak bileği, diz ve kalça eklemleri tutulur. Eklem sıvısında brucella bakterisi saptanabilir.
Vakaların %5’inden daha azında menenjit gelişir. Akut veya kronik olabilir. Hastaların az bir kısmında ense sertliği mevcuttur. Yapılan testlerle beyin-omurilik sıvısında anormallikler saptanır. Bruselloziste ölümlerin en sık nedeni endokardittir. Fakat endokardit %2’den daha az brusellozis vakalarında görülür. Aort kapağı en çok tutulan kalp kapağıdır. Eğer bakteri solunum yolu ile alınır ve akciğerlere yerleşirse solunumla ilgili bazı bulgular ortaya çıkabilir.
İnsanlarda üreme sisteminde glomerülonefrit gibi bazı hastalıklara yol açabilir ve düşüğe neden olabilir. Ayrıca kanda trombosit ya da lökosit azalması yapar. Kansızlığa yol açar. Hastaların az bir kısmında ise deride kızarıklık, döküntü gelişir.
BRUSELLOZİS TANISI
Bu hastalıkta görülen bulgular bu hastalığa özgü olmadığı için, hastadan alınacak detaylı bir öykü oldukça önemlidir. Kan testlerinde ise lökosit sayısı ve trombosit sayısında düşüklük saptanır. Kansızlık tespit edilebilir. Brusellozis, sürekli bakteriyemi (bakterinin kanda bulunması) yaptığından dolayı kan ve kemik iliğinden yapılan kültürlerde yaklaşık %75 oranında pozitiflik saptanır. Serum aglutinasyon testi, bruselloziste önemli bir serolojik testtir. Toplam antikor titresinin 1/160’tan fazla olması tanıda önemlidir.
BRUSELLOZİS TEDAVİSİ
Brusellozis tedavisinde sıklıkla 28 gün boyunca 4*500 mg/gün tetrasiklin verilir. Bu sürenin ilk 21 gününde ise 1g/gün streptomisin verilir. Eğer bir buçuk ay boyunca doksisiklin ve rifampin veya ofloksasin ve rifampin verilirse de aynı etki sağlanır. Tedavinin kısa süre uygulanması halinde hastalık tekrarlar. Bu hastalıktan korunmak için süt ve süt ürünlerinin pastörize olanlarını kullanmak gerekir.
Merhaba. İki sene önce bacak ve bel ağrısı ile geceleri terleme yüzünden hastaneye gittiğimde brusella tanısı konuldu. 6 hafta antibiyotik tedavisi gördüm ve doktor herhangi bir test yapmadan geçtiğini söyledi ama şikayetlerim hafiflemişti sadece. Aradan iki sene geçti ve şimdi ağrılarım daha fazla olmaya başladı. Ne yapmamı önerirsiniz? Bu hastalıktan tamamen kurtulabilir miyim? Yaşım 25 ve korkuyorum.
6 senedir brusella hastasıyım. Her türlü tedavi gördüm ve şikayetlerim devam ediyor. Kronik vakayım. Ateşlenme ile her türlü vücut ve baş ağrıları mevcut. Halsizlik, durgunluk ve mutsuzluk yapıyor. Cinsel fonksiyonlarımda %70 düşüş yaşadım. Doktorum ilaç tedavisini kesti, böyle yaşamaya alış dedi.Ne yapmamı önerirsiniz?
2010 yılında Aydın’da ailece yakalandık ama 1 hafta iğneli tedaviyle atlattık. Hiçbirimizde sorun yok. Kriz ya da herhangi kalıcı bir şey yok. Sadece hastalığı 1 hafta yaşarken hareket bile edemiyorduk sonra geçti. Nasıl bu kadar uzun sürebiliyor şaşırdım doğrusu.
Kriz anı var mı? Ben de hastayım ve teşhis koyamıyor doktorlar. Kriz varsa nasıl oluyor? Başından geçen lütfen yazabilir mi?
Bu hastalığın tekrarlanma olasılığı var mıdır?
1 hafta önce Brusella tedavisine başladım. Antibiyotik tedavisi oluyorum. Sabah akşam antibiyotik hap ve günde bir kere de iğnesini oluyorum. Aynı zamanda MS hastasıyım. İçtiğim hapların yan etkilerini çok görüyorum. Halsizlik, denge kaybı, ateş basması, kusma ve baş ağrısı yapıyor. Başımın sağ tarafında ense kısmımda bir ağrı ve zonklama oluyor. Son olarak da vücudumda hassasiyet arttı. Bu kadar yan etkilerin olması normal mi? Yoksa MS hastasıyım diye mi bu kadar etkileniyorum. Lütfen yardımcı olun. Çok ağrı çekiyorum.
Merhaba. Eşime bir hafta önce brusella teşhisi konuldu. İlaç tedavisine başlandı. 6 haftalık bir ilaç tedavisi olacağını söylediler. Eşim 2 haftadır yürüyemiyor. Uzandığı yerde bile canı acıyor. Depresyona girmiş durumda. İyileşeceğime daha fazla ağrı çekiyorum diyor. Tedavi süresince bu normal mi? Ne kadar zaman sonra ağrıları azalmaya başlar? Daha önce brusella geçirmiş bir tanıdığımız 6 ay hastanede yattığını ve gözlerinin kör olduğunu söyledi. Hastalık ilerler diye çok korkuyorum. İlaç tedavisine başladıktan sonra hastalıkta ilerleme durumu mümkün mü?
Eşiniz iyileşti mi?
Merhaba. Yaptırmış olduğum testlerde 1/40 brusella çıktı. İlaç tedavisi oldum 40 gün sonrasında ise 1/20 brusella çıktı ve doktorum tedaviyi kesti biraz bekleyelim diye. Benim terleme gibi şikayetlerim devam etmekte. Ne yapmam daha doğru olabilir? Sizce başka bir doktora daha gitmeli miyim?
Ben 1 yıldır brucella hastasıyım. İlaçlar ağır geldiğinden tedavimi bıraktım. Sonucu kötü olunca tedavime tekrardan damar yolu açarak başladım. Şimdi tedavi oluyorum ve iyileşmeyi bekliyorum. Çok berbat bir hastalık, hayatımı mahvetti.
Selam bende yaptırmış olduğum testlerde 1/40 burusella çıktı. Acaba tehlikeli seviyede mi? Yaklaşık 1 seneden beri buresella hastasıyım acaba bu hastalıktan tamamen kurtulabilir miyim?
Sizden çok iyi bilgi aldım, geri bildirim için teşekkür ederiz.