Sağlık.net

Kadın Hastalıkları

Yumurtalık Kistleri: Çeşitleri, Sebepleri, Belirtileri, Tanısı, Tedavisi ve Nüksü

  • Delicious

KİST NEDİR?

Hemen her kadının hayatının bir evresinde yumurtalıklarında saptanabilen ve genellikle tedavi gerektirmeyen, birbirinden farklı birçok türü olan ve hormonların etkisinde gelişen içi sıvı dolu kitlelere kist denilmektedir.

Yumurtalık kistlerini ve özelliklerini anlatmadan önce normal bir kadında her ay olan döngüyü anlamak gerekir.

Kadında bulunan ve tıp dilinde over denilen yumurtalıklar kadınlık hormonları denilen östrojen, progesteron ve erkeklik hormonu denilen testosteronu üretmenin yanı sıra her ay insanoğlunun üremesi için gereken yumurta hücresini (oosit) de oluşturmakla görevli bir organdır. Rahmin her iki yanında fallop tüpü denilen oluşumların yanında bulunurlar.

Yumurtalıkların görevi ergenlik dönemiyle birlikte başlar ve menopozla birlikte biter. Bu nedenle adet dönemi başlamayan ya da menopozdaki kadınlarda kist oluşumu nadir görülmektedir. Bu süreç boyunca ürettiği hormonlarla her ay kadının gebe kalması için uygun koşulu hazırlar ve kadın gebe kalmazsa oluşturduğu tüm koşulları adet kanaması döneminde eski haline getirir. Bu arada da oositin olgunlaşmasını sağlayarak döllenmenin gerçekleşeceği yer olan fallop tüpünün içine gönderir. Östrojen döllenen yumurtanın tutunabileceği ortamı hazırlarken, progesteron gebeliğin devamını sağlar. Eğer gebelik olmazsa aşırı üretilen progesteronun bir anda üretilmesinin durmasıyla kişi adet dönemine girer ve bir sonraki ay için yumurtalıklar yeniden yumurta üretmeye başlar. Bu döngü yumurta hücresinin bitmesiyle son bulur ve kişi menopoza girer. Oosit içi sıvı dolu bir keseciğin (folikül) içinde korunur. Hormonların artmasıyla birlikte bu kesecik en zayıf yerinden çatlar ve oosit serbest kalır. Arkada kalan kesecik ise tıpta corpus luteum olarak bilinen sarı cisimciğe dönüşerek progesteron salgılamaya başlar. Tüm bu evreler ultrasonografi aracılığıyla izlenebilir.

Yumurtalık kistlerini üreme çağındaki kadınlarda sık rastlanılan ve çoğu iyi seyirli olan, çoğu zaman tedavi gerektirmeyen ve kendiliğinden kaybolan oluşumlar olarak tanımlayabiliriz.

YUMURTALIK KİSTLERİNİN ÇEŞİTLERİ

  • Fonksiyonel (İşlevsel) Kistler:Bu kistler yukarıda anlatılan foliküllerin büyümesi veya sarı cismin gerilememesiyle oluşurlar. Doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen kistler bu gruptadır.
    1. Folikül Kistleri: Adından da anlaşılabileceği gibi foliküllerin aşırı büyümesiyle oluşan kistlerdir. Genellikle 5 cm’den daha ufak çaptadırlar. Genel belirtileri bulunmaz ve bir kaç adet döngüsünden sonra kendiliğinden kaybolabilirler. Fark edilen kistler de verilen doğum kontrol hapları yardımıyla kaybolurlar.
    2. Corpus Luteum Kistleri: Genellikle ağrılı olan bu tür, sarı cisimciğin aşırı büyümesi ve içine kanama olmasıyla ortaya çıkar. Sarı cisim ortadan kalkmadığı için progesteron salgılanmaya devam eder. Bu durumda adet kanaması gecikebilir. Folikül kistlerinden daha büyük olan bu kistler 8-10 sm’lik boyutlara ulaşabilir hatta takip sırasında büyümeye devam edebilir. Bu kistlerde kendiliğinden veya doğum kontrol hapları yardımıyla küçülüp kaybolabilir ancak bu durum folikül kistlerinden daha uzun sürmektedir.
  • Endometrioma: Halk arasında “çikolata kisti” olarak bilinen bu kistler rahim iç duvarının over dokusunda ortaya çıkmasıyla karakterize olan ve endometriyozis olarak bilinen içi koyu kahverengi, eskimiş kanla dolu olan kistik bir oluşumdur.
  • Polikistik Over Hastalığı: Çok sayıda ve çok küçük boyutlarda olan kistlerin yumurtalık içinde bulunması durumudur. Bu durumun sebebi herhangi bir nedenle uzamış yumurtlama süresine bağlıdır. Her ay çatlaması gereken foliküllerin gelişimlerinin bir aşamada durması ve yumurtalıklarda kist halinde kalmasıyla oluşurlar. Bu durum sürekli tekrar ettiğinde yumurtalıkta çatlayamamış birçok kistik yapı görülür.
  • Dermoid Kist: Yumurtlama işleviyle alakalı olmayan ve vücuttaki her dokudan bir parça içerebilecek olan teratom denilen kist türüdür.
  • Kistadenom: Yumurtalıkları dıştan saran tabakanın iyi seyirli tümöral oluşumudur.

YUMURTALIK KİSTLERİNİN SEBEPLERİ

Bilinen en önemli nedeni hormonal düzensizliktir. Hormonlara bağlı olarak foliküllerin çatlayamaması ya da büyümeye devam etmesinin yanında geçirilmiş over enfeksiyonları ve çok fazla radyasyona maruz kalmak da over kistine sebep olabilir.

BELİRTİLERİ

Çoğu kez rutin taramada fark edilirler. Kadında adet düzensizliği, karında şişkinlik, karın ağrısı, idrar yolu şikâyetleri ve sindirim sistemine ait yakınmalar oluşturabilirler. Bu şikâyetler çoğu hastalık için ortak olduğundan kişiler bunu önemsemezler. Nadiren oluşan kistlerin patlamasıyla şiddetli ağrı ortaya çıkabilir. Kistlerin mesaneye baskı yapmasıyla sık idrara çıkma, bağırsaklara baskı yapmasıyla kabızlık, bazen iştahsızlık, kilo kaybı, hafif bulantı gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Bunların yanı sıra ilişki sırasında ağrı, karında ve kasıkta dolgunluk, karında ele gelen kitle hissi de oluşabilir. Tüm belirti ve bulgular kistin özelliğine ve büyüklüğüne bağlı olarak değişebilmektedir.

TANISI

Over kistlerinin tanısı genelde rutin muayeneler veya başka bir sebepten dolayı yapılan jinekolojik muayene ve ultrasonografiyle konulur. Kistlerin iyi veya kötü olduklarının ayrımında ise genelde;

  • Hastanın yaşı ( ileri yaşlar, menopoz sonrası, puberte öncesi kötü),
  • Kitlenin büyüklüğü ve şekli (büyük ve düzensiz görünümdekiler kötü),
  • Basit kist/solid kist ayrımı (basit kist iyi),
  • Etrafa olan yapışıklığı (ne kadar yapışıksa o kadar kötü),
  • Hassas olup olmamasına bakılır.

TÜMÖR MARKERLARI NELERDİR?

Hiç bir sadece tümör markerleri (isaretleyici) tanı için kullanılmaz. Sadece tanısı konmuş tümörlerin tedavi takibi ve nüksünde kullanılır. Over içinde Ca125, Ca15-3 sık kullanılanlardır.

OVER KİSTİ TEDAVİSİ

Eğer kist 10 cm’den büyükse, çevre dokuya yapışıksa, yüzeyi düzgün değilse, solid kısımlar içeriyorsa, iki yumurtalıkta birden kist varsa iyi huylu olma ihtimali bile olsa kötü gidişat gösterebilme potansiyelleri nedeniyle bu kistler ameliyatla çıkarılmalıdır. Kist 6 sm’den küçükse, muayene ile rahat hareket edebiliyorsa, sadece sıvıdan oluşuyorsa basit bir kist olma ihtimali çok daha yüksektir ve bir kaç ay takip edilebilir. Verilen tedavi sonrası kistte gerileme olmuyorsa ameliyat etmek gerekir.

NÜKS EDER Mİ?

Kistler alındıktan sonra hastayı 6 aylık muayene ve ultrasonografi ile takip etmek uygundur. Bazı kötü huylu kistler yaptıkları invazyonlar nedeniyle tekrar edebilir. Ancak uygun bir cerrahi sınırla çıkarılmışsa ya da iyi huylu bir kistse nüks ihtimali azdır.

Related Posts

31 thoughts on “Yumurtalık Kistleri: Çeşitleri, Sebepleri, Belirtileri, Tanısı, Tedavisi ve Nüksü”

  1. Sude dedi ki:

    Merhaba. Ben 14 yaşındayım ve 10 yaşında adet oldum. Aşırı ağrım olmuyor ve düzensiz adet oluyorum. İlk başlarda düzenliydi, sonradan düzensiz olmaya başladım. Yumurtalığımda kist olduğunu söyledi doktor. İki tane kist var. Biri 13mm diğeri 33mm. Aşırı mide bulantısı, şiddetli ağrı ve baş dönmesi yaşıyorum. Tahlillerim temiz çıkıyor. Ne yapmalıyım? Doktora gitmekten korkuyorum.

  2. necmiye dedi ki:

    19 yaşındayım 4 aya yakın adet olmuyorum. Doktora gittim, doğum kontrol hapı ve boşaltma hapı verdi. Değişen bir şey yok sonuçlarda mayi yok yazıyo. Bu ne demek?

  3. Semra dedi ki:

    Merhaba. Ben her ay 10 gün ağrılı adet görüyorum ama şu sıra adetim bitmiyor. Sürekli adet kanamam var. Ne yapmam gerekiyor? Doktora da gitmeye korkuyorum.

    1. Yasemin dedi ki:

      Kesinlikle kadın hastalıkları doktoruna git. Korkacak hiçbir şey yok. Asıl gitmezsen gerçekten bir sıkıntın varsa ve tedaviye geç kalırsan o zaman kork. Doktor muayene eder neyin olduğunu ve ne yapman gerektiğini söyler. Zaten sıkıntın geçmişse bile bende böyle bir sıkıntı vardı, kontrol eder misiniz içim rahat etsin dersin. En azından ultrasonla kistin var mı? Her şey normal mi ona bakar. Doktordan korkacak hiçbir şey yok.

  4. esma dedi ki:

    Merhaba. 19 yaşındayım. 4cm çapında sağ yumurtalığımda kist ortaya çıktı. Adet dönemlerimde son 3-4 ayda aşırı sancı çektiğim için doktora göründüm. Acaba ameliyat der mi? Beni çok korkutuyor bu durum. Ne yapmam gerek? Yardım eder misiniz?

    1. Mira dedi ki:

      Merhaba. 18 yaşındayım. Benim de son 6 aydır adet dönemim aşırı sancılı geçiyor. Ben de kistten şüpheleniyorum ama doktora gitmeye korkuyorum. Önceden böyle bir sorunum yoktu. Sizdeki belirtiler neydi acaba?

  5. Aynur dedi ki:

    Merhaba 24 yaşındayım. 7 ay adet görmedim rahimde kist var rahmi alacağız dediler. Aldırmadım şimdi ise tekrar gittim. Yumurtalıkta 23 cm kist var diyorlar. Ne yapmam gerekiyor? Lütfen yardımcı olun.

  6. Kader dedi ki:

    Merhaba. Bugün kardeşim doktora gitti ve altı santim büyüklüğünde bir kist olduğu saptandı. Doktor ameliyat önerdi. Bu arada kardeşim bekar ve 22 yaşında ne yapmalıyız?

  7. Alone dedi ki:

    Merhaba 16 yaşındayım ve son iki aydır düzensiz adet görüyorum. Normalde hep düzenliydi son iki aydır en fazla 4 gün sürüyor ve kahverengi renginde çok az geliyor. Sırtımda ağrı oluyor, mide bulantısı oluyor ve sinirli oluyorum. Normalde kasıklarımda ağrı olmuyor adetimden önce veya sonra. Şimdi normal zamanda da adet döneminde de ağrı sancı giriyor sonra geçiyor. Sancı girince mide bulantısı da oluyor. Yardım eder misiniz?

  8. Elnur dedi ki:

    Merhaba. Karımdaki kist 5.8 cm’dir. Kistin kalın duvarları var. Ağrıları da oluyor. Hangi tedaviyi uygun görüyorsunuz?

    1. Mistik dedi ki:

      Doktora gitmen gerekiyor. O sana bir hap veriyor. Bende de oldu. O haptan sonra adet oldum.

  9. merve dedi ki:

    İyi günler. Benim ablam çocuk düşünüyor ama küçük kistleri varmış. Doktora gitti ilaçla o kistlerin düşeceğini söylemiş doktor. Bu kistlerin düştüğünü nasıl anlarız? Belirtisi olur mu ve doğal bir şeyle düşürme imkanı var mı? Varsa nedir? Şimdiden teşekkürler.

  10. canan korkmaz dedi ki:

    Merhaba. Kızım yaşında mesanede en büyüğü 5 mm çapında 3 tane kist var. Bunlar büyür mü? Büyürse vücuda nasil bir zararı nasıl olur? Nasıl tedavi olunur? Büyüdüğünde çocukta nasil bir etki yaratır?

  11. Nur dedi ki:

    Merhaba 19 yaşındayım ve son bir yıldır sadece beş sefer adet gördüm. Bunun için doktora gittiğimde bana yumurtalıklarımda yapışık 6 cm kist olduğunu söyledi ve mide bulantın olmadığı sürece bir şey yapamam deyip beni eve gönderdi. Fakat anneannem yumurtalık kanseri idi. Çok korkuyorum bu durumdan. Lütfen yardımcı olur musunuz ?

  12. özlem dedi ki:

    Doktor bey merhaba. Benim sol yumurtalığımda 37×32 mm boyutlarında anekoik kist var. Bana zararı var mı? İleride çocuğum olmasına etki eder mi?

    1. Nur dedi ki:

      Merhaba. Benim yumurtalığımda kist var yaklaşım 24 mm kadar. Doktora gidiyorum ilaç veriyor. İlaç kullanmama rağmen durumum aynı diyor doktor. Ne yapmalıyım? Çocuk sahibi olebilecek miyim? Tedavisi varsa lütfen söyleyin.

  13. Demet dedi ki:

    Merhaba 26 yaşındayım. Bundan 3 yıl önce sağ yumurtalığımda 16 cm kist vardı. Doktorum iyi huylu olduğunu söylemişti. Yumurtalığımla birlikte alındı. Şimdi sol yumurtalığımda da 9 cm kist çıktı. Bu yumurtalığım da alınırsa ileri yaşlarda rahmimde sıkıntılar olur mu?

    1. Edibenur dedi ki:

      Şu anki durumunuz nasıl acaba? Bende de aynı durum var ama benim sol yumurtalığım alınmıştı. Sağ duruyordu. 3 sene sonra sağda kist oluşmuş.

  14. evin dedi ki:

    Hocam benim 3 aydır yumurtalıklarımda küçük küçük kistler oluyor ve çocuk sahibi olmak istiyorum ama yumurtalıklarımda yumurtlama olmuyor? Sizce ne yapmalıyım?

  15. G dedi ki:

    Merhaba. Bekarım ve akıntımla beraber kanlı su geliyor. Bu neredeyse her ay başıma gelen bir durum. Sebebi nedir?

  16. Öznur dedi ki:

    Merhaba doktor bey. Bundan 5 ay önce kasık ağrısıyla doktora gittim. 1 aydır adet görmediğim için kist oluşmuş. Adet sökücü ile kistten kurtuldum. Ulturasyonda bakıldığında sol yumurtamın büyüme yaptığı söylendi. Bunun herhangi bir kötü etkisi var mıdır? İleride çocuk sahibi olma şansımı düşürür mü merak ediyorum. Şimdiden teşekkürler.

  17. Gamze dedi ki:

    Doktor bey merhaba, ben 22 yaşındayım ve bekarım. Adetim hep düzenlidir ve bu ay 2 gün gecikti. Düne kadar belimde de dahil olmak üzere kasıklarımda çok yoğun bir ağrı vardı. Bugünse sadece kasıklarımda. Normalde de adetim çok sancılıdır. Kist oluşumundan çok korkuyorum. Hiç başıma gelmedi ve olursa ne yapmam gerektiğini bilmiyorum. Bu yüzden de çok korkuyorum lütfen cevap verin. Saygılar.

  18. Selma dedi ki:

    Merhaba ben bekarım. Benim adetim 5 gün sürüyor. Bu 5 gün içerisinde midem bulanıyor kasıklarım ve belim ağrıyor ayrıca hava sıcak olsa bile üşüyorum ya da hava soğuksa bile yanıyorum. Başım dönüyor ve 5 gün boyunca devam ediyor. Ağrı kesicide hiçbir işe yaramıyor ve adet olmadan bir hafta õnce kasıklarım ağrıyor. Sürekli tuvalete de gidiyorum. Bunların hepsinin tek nedeni adet olmam mı?

  19. Özgül Külekçi dedi ki:

    3 senelik evliyim ve adet düzensizliğim var. Bazen 4-5 ay olmadığım oluyor. Doktora gittim ve çikolota kisti olduğu ve yumurtalıklarımın tembel çalışmadığını söyledi. Adet olamadıkça aşırı bir şekilde kilo almaya ve tüylenme oldu. 3 senedir çocuğum olmuyor. Bilgi verir misiniz.

  20. demet dedi ki:

    Merhaba ben 20 yaşındayım ve bekarım. Kasıklarımda ağrı yaşıyorum ve adet dönemlerim de sancılı geçiyor. Doktora gittim bana yumurtalıklarımda düzenli yumurta oluşmadığını söyledi. Doğum kontrol hapı ve hormon ilacı verdi. Fakat adetim bittikten iki gün sonra tekrar başladı. Ağrım da devam ediyor. Korkmam gerekiyor mu ve ileride çocuk yapmam için engel bir durum oluşabilir mi?

  21. Ayşenur dedi ki:

    Merhaba, ben henüz bekarım. Kendimi bildim bileli regl dönemim çok sancılı geçiyor ve kanamam normalden biraz fazla. Ben genetiktir diye pek önemsemedim. Ancak en son regl dönemimde ağrı sebebiyle doktora gittim ve tesadüfen sağ tarafımda kist olduğunu ve reglin 3.günü test yaptırmam söylendi. O gün gidemedim. Yeniden regl dönemimi bekliyorum. 3. günü test yaptıracağım. Az bir zaman kaldı ancak kasıklarımda hissedilir ağrı hissetmeye başladım. Sizce bu herhangi bir kötü belirti midir, birazcık korkuyorum. Açıklarsanız sevinirim, Teşekkürler.

  22. meloh dedi ki:

    Sayin hekimim. Ben 6 aylik yeni evliyim. Esimin karin ve bel olmak uzre asiri sancili adet donemi olmaktadir. Bu ayda adeti gecikti. Cinsel birlesme esnasinda cok agri cekiyor ve hafifte olsa mide bulantisi yasiyor. Esimin rahminde (yumurtaliklarinda) kist olabilirmi yada rahatsizligi ne olabilir. Tedavi icin neler onerebilirsiniz.

  23. selin dedi ki:

    Bende de 8 tane küçük kist bulundu ve çoğaldı. Sizce riski nedir? Yani kansere çevirmesinden korkuyorum. Bana bi umut verin.

  24. burcu dedi ki:

    Bende çok küçük bir kist bulundu. Çok minik dedi. Doktor sizce geçer mi hamile kalmama engel mi?

    1. nagish dedi ki:

      Burcu merak etme bende pco vardı. Tüm gençliğimde yılda 2 defa adet kanaması geçiriyordum. Hatta doktorun biri çocuğun olmaz bile dedi. Ama evlendim ve hiç korunmadım nasıl olsa çocuk olma ihtimali düşük diye. 5 ay adet görmeyince doktora gittim ve 2 aylık hamile olduğumu öğrendim. Yani 3 ay boyunca adet olmamama rağmen yumurtalıklarımda kist olmasına rağmen şu anda 1.5 yaşında canavarın annesiyim. Kısacası Allah istedi mi olur. O yüzden gönlünü ferah tut.

  25. serseri dedi ki:

    Doğum kontrol hapları zararlı deniyor. Doğru mudur?

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir