Sağlık.net

Hastalıklar

Kansızlık (Anemi): Nedenleri, belirtileri, tanısı ve tedavisi

  • Delicious

KANSIZLIK (ANEMİ)

Kanda kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) bulunur. Bu kan hücrelerinin yapısında oksijenin taşınmasını ve bu hücrelerin kırmızı olmasını sağlayan hemoglobin bulunur. Nefes alırken akciğerdeki oksijen, bu hemoglobinin yapısına bağlanarak taşınır. Bu hemoglobinin kanda bulunması gereken miktarın altında olması sonucu kansızlık (anemi) ortaya çıkar. Bu olması gereken minimum değerler erkekte 13 g/dl, kadında ise 12 g/dl dir. Bunlar dünya sağlık örgütünün belirlediği değerlerdir. 6 yaşa kadarki çocuklarda 11 g/dl, 6-15 yaş arasında ise 12 g/dl’nin altında olması kansızlığın göstergesidir.

Dünyada kadınlarda görülme sıklığı yüzde 30-40, erkeklerde yaklaşık yüzde 20′ dir. Bu kansızlıklar arasında en çok görülen demir eksikliği anemisidir. Anemi hastalarının yaklaşık yüzde 90’ında görülür.

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ

En sık görülen beslenme yetersizliği vücuda yetersiz demir alımıdır. Demir kandaki hemoglobine bağlanır ve oksijenin taşınmasına yardımcıdır. Genelde bebeklik döneminde ortaya çıkan bir durumdur. Dünyada en çok karşılaşılan kansızlık çeşididir. Çocukluk ve ergenlik döneminde de sık karşılaşılan bir rahatsızlıktır.

NEDEN DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ OLURUZ?

Demir alımında eksiklik: Hamilelikte ve emzirme döneminde demir daha fazla gerekir. Yeni doğan çocukların ek demir alımına ihtiyacı vardır. Bu dönemde büyüme fazla olduğundan anne sütü ya da inek sütü bebeğin ihtiyacını karşılayamamaktadır. Anne sütünün yanında demir ihtiyacını karşılayacak besinler ya da demir ilaçları verilebilir. Ergenlik döneminde de bu ihtiyaç artmaktadır. Ekonomik düzeyi yeterli olmayan ailelerde, beslenme yetersizliği sonucu bu durum ortaya çıkabilir. Uygulanan yanlış rejim, et yememek, hazır gıdalarla beslenmek demir eksikliği anemisi nedenlerindendir.

Demir emiliminde yetersizlik: Bazı hastalıklar sonucu demirin bağırsaklardan vücuda emilmesi yetersiz olabilir. Kronikleşmiş bağırsak hastalıkları, mide ameliyatları, sindirim bozuklukları sonucu demir alımı yavaşlar.

Kanamalar: Bağırsak hastalıkları ya da geçirilen hastalıklar sonucu kanama olabilir. Ayrıca adet döneminde fazla miktarda kan kaybedilir. Diyetle demir alımı yetersiz kalır. Ek demir beslenmesine ihtiyaç vardır. Yoksa bu kan kaybı sonucu kansızlık ortaya çıkar. Sindirim sistemi sorunlarında, ülseri veya kronik gastriti olanlarda kanama sonucu demir eksikliği anemisi oluşabilir.

Bunlar dışında nadir de olsa kansızlığa neden olabilecek durumlar vardır. Alyuvarların idrarla atılması, sürekli aspirin kullanmak, parazitler, kurşun zehirlenmeleri gibi.

KANSIZLIK (ANEMİ) BULGULARI NELERDİR?

Demir eksikliğinde vakaların çoğunda bir belirti görülmez. Yapılan kan tahlilleri sonucu teşhis konabilir. Eğer hastalık ilerlemiş ve şiddetli ise halsizlik, solukluk, yorgunluk, iştahsızlık, kabızlık gibi durumlar oluşur. Fiziksel bir aktivite sırasında çarpıntı, nefes almada güçlük, çabuk yorulma hastalığın şiddetine göre ortaya çıkar. Hastalar pika toprak ya da kil gibi yiyecek olmayan maddeleri yemek ister.

Bunlar dışında şu belirtiler olabilir:

  • baş dönmesi, kulak çınlaması,
  • ağız kenarında çatlaklar,
  • tırnakların kaşık şeklini alması, çatlaklar oluşması,
  • dilde kızarma, çatlak ve kabarcık oluşumu,
  • yutarken zorlanma, ağrılı yutma,

Demir eksikliği olan çocukların yürümesi, oturması, konuşması gecikir. Bu çocuklarda davranış bozukluğu ortaya çıkar ve öğrenme güçleşir. Bağışıklık sistemi zayıflar ve hastalığa yakalanma ihtimali artar.

KANSIZLIK (ANEMİ) TANISI

Yapılan fizik muayene, hastanın doktora anlattıkları ve kan tahlilleri sonucu tanı konur. Alyuvarlar mikroskobik olarak incelenir. Kan hemoglobini, serum ferritin düzeyi, demir bağlama kapasitesine bakılır. Zor değildir fakat bazı hastalıklarla (örneğin akdeniz anemisi) karıştırılabilir. Bu yüzden dikkat edilmelidir.

KANSIZLIK (ANEMİ) TEDAVİSİ

Demir eksikliği tedavisinde uygulanan yöntem ağızdan demir ilacı verilmesidir. 2 ay sonra hasta normale döner ancak demir depolarının doldurulması için uzun bir süre daha demir tedavisi uygulanır. Bu tedavi bir yıla kadar çıkabilir. Bebeklerde şurup ya da damla yoluyla ilaç verilir. Dışkı koyulaşır. Dişler de siyahlaşma olabilir ama geçicidir. İlaç alımı aç karnına ya da öğün arasında olmalıdır. Çünkü böylece demir daha iyi emilir. Ayrıca C vitaminiyle beraber ilacın verilmesi emilimini arttırır. Süt ve süt ürünleriyle beraber alınması sakıncalıdır. Demirin emilimini azaltır.

Bağırsaklarında emilim bozukluğu olanlar ya da hap kullanmak istemeyenler için kalçadan iğneyle demir enjekte edilir. Yan etkileri fazladır ve doktor tavsiyesine göre uygulanmalıdır. Bu yan etkiler: Bulantı, kusma, ishal gibi sorunlardır. Kalçadan yapıldığında alerji, ağrı, yanma gibi durumlar ortaya çıkabilir.

DEMİR HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?


Demir ette ve bitkilerde bulunur. Karaciğer, kırmızı et, dalak, yumurtanın sarısı, yeşil sebze, fındık, fıstık, kuru üzüm, pekmez, kuru baklagiller demir bakımından zengindir. Ayrıca ette bulunan demir daha kolay emilir. Bu yüzden etle beslenmek demir ihtiyacı bakımından önemlidir. Un ve ekmek demirden zenginleştirilebilir.

BEBEKLERİ DEMİR EKSİKLİĞİNDEN KORUMAK İÇİN NELER YAPILMALIDIR?

  • Bebeklerinizi demirden zengin gıdalarla besleyin,
  • İlk 6 ay anne sütüyle besleyin. Erken doğum yaptıysanız 2. aydan sonra ek demir takviyesi yapabilirsiniz. Normal doğum yapanlar ise 4. aydan itibaren demir takviyesi yapabilirler,
  • Günde yarım litreden fazla süt, demirin emilimini azaltır. Beslenmeyi buna göre belirleyin,
  • C vitamini demir emilimini arttırdığından bebeğinize meyve suyu içirin.

Related Posts

27 thoughts on “Kansızlık (Anemi): Nedenleri, belirtileri, tanısı ve tedavisi”

  1. orhan dedi ki:

    Dengeli beslenme tüm hastalıkların çaresi. Yazın yazlık yiyecekler, kışın kışlık yiyecekler. Yediğimiz bütün ürünler zehirli. Doğan olanı seçin, doğal derken mümkünse kendiniz yetiştirin.

  2. Gülşen dedi ki:

    Ben 24 yaşındayım. Doktor tahlil yaptı. Akdeniz anemisi olduğunu söyledi. Değerlerim 18.8 çıktı. Bu değerler hakkında bilgisi olan varsa yardımcı olabilir mi lütfen.

  3. hasta dedi ki:

    Anemiyim. Hastalığımın nedeni çocukluk evresinde yetersiz beslenme. Anemi hastalığının etkisi olsa gerek normal insanlara kıyasla fazla üşüyorum. Halsizlik de cabası.

  4. Firuze dedi ki:

    Selam tam 1 senedir ciddi kansızlık sorunu yaşıyorum. Artık regl dönemi ilk günlerinde baş dönmesi, başım boşlukta gibi hissediyorum. Hatta iki gün falan sersem gibi geziyorum. Kan hapını da bu özel dönemde mutlaka kullanıyorum. Açıkçası 1 sene önce demir iğnesi yaptırmam söylenmişti ama iğneden korktuğum üçin önemsemedim. Şimdi ise özel dönemde baş dönmesi sorunundan işe gidip gelirken yolda bayılacak gibi oluyorum. Dolayısıyla ilaç tedavisi verildiğinde uymak gerek bilginize.

  5. Soğuk dedi ki:

    Su içtikten sonra bir lokma yesem bile tekrar susuyorum. Sürekli tükürüyorum, her gün büyük tuvaletime çıkıyorum ve en az yarım saat bekliyorum. Aşırı derecede halsizlik ve yorgunluk var. Günde 1 öğün ancak yemek yiyebiliyorum. Bir yerden kalkarken sürekli gözlerim kararıyor ve başım dönüyor. Fazlasıyla soluksuz kalabiliyorum fakat bunun sigara içtiğim için olduğunu düşünüyorum. Senelerdir böyle devam ederken bir de yaklaşık 4 ay önce başlayan, sabahları tüm vücudumun 1 saat boyunca titremeside eklenince artık dayanılmaz bir hal aldı.

    1. Schwp dedi ki:

      Aynısı bende de var kardeşim. Ben de sigara kullanıyorum. Sebebini bulabildin mi?

  6. nisan dedi ki:

    Bende kansızlık çıktı ne yapmalıyım?

  7. büşra dedi ki:

    Akdeniz anemisi için önerdiğiniz bir şey var mı? Tedavi yöntemleri nelerdir? Allah kimsenin başına vermesin.

  8. Ilknur dikmen dedi ki:

    Merhaba annem kan tahlil yaptırdığında kan alması gerektiğini söylemişler.Eğer alınmazsa sonucu ne olur? Annem guvenip almak istemiyor çünkü. Teşekkürler.

  9. Yahya dedi ki:

    Annem şeker hastası. Tahlil sonuçlarında kanı düşük çıktı. Doktor ailesinde kanser olup olmadığını sordu. Sizce bir sorun var mıdır?

  10. özge dedi ki:

    Aynen. Bende de baş dönmesi oluyor.

  11. yasemin dedi ki:

    Ben de tedavi göreceğim. İğne ile serum aynı anda mı verilecek bilemedim. Bilen varsa yardımcı olun lütfen.

  12. ayse dedi ki:

    Merhaba arkadaşlar. Benim merdivenden çıkarken nefes darlığı ve kalp çarpıntısı oluyordu. Bunun için bugün doktora gittim. Kan aldılar sadece ama önemli bir hastalık olabilir mi acaba?

  13. halime k dedi ki:

    Benim kan tahlillerimde demir değerim 5 çıktı ve doktorum herhangi bir ilaç tedavisi uygulamadı. Sizce ne yapmalıyım?

  14. Ayse dedi ki:

    Selam. Benim kan değerlerim demirim çok çok düşük neredeyse hiç yok gibi. Uzun zamandır tedavi görüyorum ilaçlar fayda etmiyor. Yaklaşık 1 yıldır serum tedavisi görüyorum. Her seferinde dozunu arttırmalarına rağmen iyi olmuyor. Hep halsizim çok çabuk yoruluyorum. Ellerimi hissetmediğim çok oluyor. Gözlerim birden kararıyor düşüp kalıyorum. Neden böyle olduğunu bilmiyorlar. Sizlerin bana bir tavsiyesi olur mu? Artık ben de normal insanlar gibi yaşamak istiyorum.

  15. büşra dedi ki:

    Arkadaşlar kırmızı et, pekmez vs.re yiyip bol su için.

  16. ceren dedi ki:

    Doğru Emel kansızlık bu tür alışkanlıklar yapabiliyor. Toprak, kül yeme gibi. Hatta sabun yiyeni bile duymuştum.

  17. Emel dedi ki:

    Benim de senelerdir kansızlık sorunum var. Artık benimki aşiri hale geldi. Çünkü benzin gibi şeyler koklamaya başladım. Artık bıktım lütfen yardım edin.

  18. esin dedi ki:

    Ellerimde ve kollarımda uzanırken telefonla uğraşıyorsam uyuşma oluyor . Ayaklarımda da öyle. Rengim epey soluk. 1 haftadır da aşırı uyku hali var. Normalde demir eksikliğim var ve yıllardır geçmedi. Kan değerlerim hep düşük. Demir oranı minimumlarda. Bu rahatsızlık şu ankinden başka bir tehlike arz ediyor mu? Son nokta nedir?

    1. nil aydın dedi ki:

      Bence akdeniz anemisi tahlili yaptırmalısın. Yıllardır bende de bu belirtiler vardı. Sonunda akdeniz anemisi taşıyıcısı olduğumu öğrendim ve demir eksikliği ile hiç alakası olmuyor. O yüzden bi tahlil yaptır derim.

  19. ebru şeyda dedi ki:

    Bende bunlardan fazla bir de kan kusma var. Haftada en az 5 kez oluyor bazen de günde 5 kez.

    1. davut erkent dedi ki:

      Mide kanamanız olabilir. Bu kanamalardan dolayı da kaybettiğiniz kan anemiye yol açabilir.

  20. hacer dedi ki:

    Kan değerlerim 6.1 ve yorgunluk, halsizlik ile yüksek kalp çarpıntım var. Henüz 17 yaşındayım. İlaçlar hiçbir işe yaramıyor. Koşamıyorum koşunca nefesim daralıyor, gözlerim kararıyor. Ne yapmam gerekiyor?

  21. Sevgi sayman dedi ki:

    Bende sürekli oluşan demir eksikliği ve kansızlık var. Bu sebepten ilaç kullanıyorum fakat ilaç kullanmama rağmen hgb 8’lerde ve htc 26’larda kalıyor. Bir sürü tahlil yaptırdım nedeni adet kanamalarından olabilir deniyor. Ben hayatım boyunca ilaç kullanmak zorunda mıyım? Bunun başka bir tedavisi yok mu? Çok dengeli beslenen bir insanım ve sağlıklı yaşamaya dikkat ediyorum. Demir eksikliği ve kansızlıktan dolayı hep rahatsız kalıyorum. Ne yapmam lazım lütfen bana yol gösterir misiniz?

  22. harun kaynar dedi ki:

    Tedavisi mümkün mü?

  23. Merve dedi ki:

    Benim annemde kansızlık var ve iğneyle tedavi olmaya başladı. Kendisi işinden dolayı kimyasallarla işinden dolayı oldukça iç içe vakit geçiriyor. İşinden dolayı kansızlık rahatsızlığına bir zararı olur mu ?

  24. ahmet can dedi ki:

    Bende bu belirtilerin hepsi var, ilaç da kullanıyorum; ama 1 hafta ne baş dönmesi ne halsizlik ne yorgunluk hiç birşey olmuyor. Bazen oluyor ama günleri değişiyor. Tabii ki hareketsiz kaldığım zaman. Benimki biraz tuhaf.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir