Çocuk Hastalıkları
Krup: Nedir, nasıl bulaşır, tanısı, tedavisi
Krup nedir? Belirtileri nelerdir?
Krup gırtlak ve çevresini tutan, daha çok küçük çocuklarda görülen viral bir hastalıktır. Ses tellerinde şişme meydana getirir. Virüsler daha çok soğuk algınlığına sebep olan virüslerdir. En çok kışın ve ilkbahar başında görülür. Enfeksiyon daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu tarzında başlar. Çocukta burun akıntısı, boğaz ağrısı, ateş ve huzursuzluk olur. Daha sonra gırtlak nefes borusu ve bronşlara ilerleyebilir. Bu bölgelerdeki sekresyonlar(salgılar)da artış olur. Ağır vakalarda çocuk nefes alırken kaba hırlama tarzında stridor denilen bir ses duyulur. En belirgin özelliği çocukta ses kısıklığı ve havlar tarzda öksürüktür. Belirtiler genelde gece çocuk yatar pozisyondayken ağırlaşır. Çoğunlukla 5-6 gün içinde kendiliğinden iyileşmesine rağmen öksürük daha uzun devam edebilir. Krup %5-10 hastada hastanede tedavi görmeyi gerektirecek kadar ağır seyredebilir. Ağır krup tıbbi acil bir durumdur. Bu durumdaki bir çocukta nefes almada güçlük, hızlı nefes alma, huzursuzluk, ağız etrafında, dudak ve tırnaklarda morarma görülür.
Krup nasıl bulaşır?
Virüs genellikle hasta olan kişinin öksürmesi veya hapşurmasıyla havaya çıkan damlacıklarla, ya da direkt temasla bulaşır. Soğuk algınlığı yapan birçok virüs krupa neden olmasına rağmen en sık etkeni parainfluanza virüsüdür. Krup tekrar edebilir, sık tekrar ediyorsa alerjik nedenler ve reflü (mide içeriğinin yemek borusuna kaçma durumu) araştırılmalıdır. Beş yaşından sonra hastalık daha az görülür. Bazı çocuklarda hastalığın alerjik yönü de vardır.
Krup tanısı
Krup tanısı klinik tabloya ve muayeneye göre konulur, tanı için özel bir teste ihtiyaç yoktur.
Krup tedavisi
Evde tedavi
Kruplu çoğu çocuk tedaviye ihtiyaç göstermez. Bunlar hafif vakalardır. Genellikle 20-30 dakika soğuk buhar uygulanması, bol ılık sıvı alınması, ateş için ağrı kesicilerin verilmesi yeterlidir. Çocuk gece sıkıştığında açık havaya çıkarılıp nefes aldırtılması gerekir. Çünkü soğuk hava ses tellerindeki şişliği azaltarak çocuğun nefes almasını kolaylaştırır. Çocuğun nefes almasını kolaylaştırmak için yatarken başı yükseltilmelidir. Ayrıca, ağlama esnasında nefes darlığı artar, bu yüzden çocuğun sakin tutulmaya çalışılması önemlidir.
Hastanede tedavi
Ağır vakalar hastanede tedavi edilir. Hastalara oksijen verilir, aralıklı soğuk buhar uygulanır, tedavide kortikosteroid ve adrenalin denilen ilaçlar kullanılır. Çocuk acilde uygulanan bu tedavilere yanıt veriyorsa, bir iki saat takip edilip eve gönderilebilir, vermiyorsa hastaneye yatışı gerekebilir.
Kruptan nasıl korunulur?
Krup bulaşıcı bir hastalık olduğu için çocuk mümkün olduğunca soğuk algınlığı ve öksürük belirtileri olan kişilerden uzak tutulmalıdır. Çocuğun elleri sık sık yıkanmalıdır. Belirtileri ağırlaşmadan, tedaviye erken başlanmalıdır. Çocuk özellikle solunum yollarında tahrişe neden olan sigara dumanına maruz kalmamalıdır.
Dr. Arzu Özşahin
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Hangi doktora gitmek gerekiyor?
Benim torunum da aynı sorunları yaşıyoruz.
Bu açıklamalarınız çok güzel ve yararlı. Ancak bir konuda fikrinizi almak isterim. Çocuklar evimizde kedi besliyor, acaba kedi tüyü (kılı) krup’a neden olabilir mi?
Yanıt alabilirsem çok sevinirim.
Saygılar.