Yazarlar
Ateşli Nöbetler
Ateşli nöbetler 18 aydan 3 yaşına kadar olan çocuklarda vücut sıcaklığının 39 derece ve üzerine çıkması durumunda oluşan ortam nedeniyle tetiklenen nöbetlerdir. Enfeksiyon ya da diğer hastalıklar gibi sebep olarak altında yatan teşhis edilebilir bir merkezi sinir sistemi hastalığı yoktur.
Ateşli nöbetlerin görülme oranı ateşli nöbet geçiren çocukların ailelerinde artmaktadır. Ateşli nöbet hikayesi olan ebeveynlerin çocuklarının ateşli nöbet geçirme riski de artmaktadır.
Ateşli nöbetler genellikle vücut ısısının hızlı bir biçimde artmasından dolayı ortaya çıkar. Seyreden hastalığın erken tespit edilmesi ateşin yükselmesini önlemeye yardımcı olabilir ve ateşli nöbetlere engel olabilir.
Ateşli nöbetler basit ve kompleks olarak sınıflandırılırlar. Basit ateşli nöbetler normal nörolojik muayene ile 15 dakikadan kısa sürerler ve önce ortaya çıkan diğer nadir semptomları göstermezler. Çocuk net bilinç kaybıyla beraber uzuvlarında titreme ve sıçrama yaşayacaktır. Çocukların büyük çoğunluğu yalnızca bir kez aktivite geçirecektir. Genellikle hastaneye yatırmaya ya da daha ileri tetkiklere gerek yoktur.
Kompleks ateşli nöbetler 15 dakikadan uzun sürer ve 24 saat içinde tekrar eder. Genellikle altında yatan merkezi sinir sistemi patolojisi vardır. Nöbet fokal nöbet olarak başlayıp daha sonra konvülsiyona dönüşebilir. Bu çocuklarin nörolojik muayenesi anormal olabilir. Epilepsi hastalarının çocuklarının kompleks ateşli nöbet riski yüksektir. Kompleks ateşli nöbet geçiren çocuklarda epilepsi riski, çocuğun yaşı ile doğru orantılı şekilde artar.
Basit ateşli nöbetlerin tedavisi ateşi kontrol altına almaktır. Genelde antiepileptik ilaçlara gerek yoktur. Eğer nöbetler tekrar ederse ya da uzun sürerse antiepileptik ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Rektal diazem evde ebeveynler tarafından kontrollü olarak verilebilir. Damar yoluyla verilen antiepileptik ilaçlar ihtiyaç duyulduğunda hastane ortamında kullanılabilir. Kompleks ateşli nöbetleri olan çocuklarda altta yatan merkezi sinir sistemi patolojisini belirlemek için merkezi sinir sistemi görüntüleme yani beyim MRI, EEG ve diğer testlerle ileri tetkik yapılması gerekir.
ÇOCUKLARDA BAZI EPİLEPSİ SENDROMLARI
Benin Rolandik Epilepsi:
Çocuklardaki en yaygın epilepsi sendromudur. 2-12 yaşları arasında ortaya çıkar. Uyku esnasında görülür. Dil, dudaklar ve ağzı kapsayan titreme yani fokal motor nöbetler olarak başlar. Çocuklar daha sonra konusmada zorlanma ve salya akmasına ile sonuclanan ağız ve dilde hissizlik ve karıncalanma hissi yaşabilirler. Grand mal nöbetlerine sebep olabilir. Bu çocuklar normal nörolojik muayene olurlar. EEGlerinde beynin merkezi yani sentral bolge ve temporal bölgelerinde üzerinde karakteristik epileptiform deşarjı gösterebilirler.
Genellikle bu anormal aktiviteler tek tarafta görülürler fakat çift taraflı da olabilirler. Beyin görüntülemede hiçbir anormallik görülmez. Çocuklar çoğunlukla bir nöbet geçireceklerdir. Genellikle uyku esnasında ve ender görüldüğünden nadiren ilaçla tedavi gerekir. İlaca ihtiyaç duyulursa antiepileptik ilaçlara iyi yanıt alınır. Bu çocuklar genellikle büyüdükçe nöbetlerinden kurtulurlar. Antiepileptik ilaçlar nöbetsiz geçen iki yıldan sonra kesilebilir.
Çocukluk Absans Nöbetler:
Eski adı Petit Mal nöbetlerdir. Başlama yaşı 4 ile 10 yaşları arasıdır. Güçlü genetik yatkınlık bulunmaktadır. Net bilinç kaybı, boş boş bakma ve önceki aktivitelerin duraklaması ile karakterizedir. Süresi genellikle 10 saniyeden kısadır fakat daha uzun da sürebilir. Arkasından konfüzyonel bir durum söz konusu değildir. Çocuklar aktivitelerine devam edebilirler. Bu nöbetler genelde okuldaki öğretmenler tarafından farkedilmezler.
Başlangıçta öğretmenden veliye şikayetler sık sık dalma ya da ders esnasında dikkatin azalmasıdır. Bu sendromu teşhis edecek tipik EEG örüntüsü vardır. Buna saniyede 3 defa dik çizgi ve dalga-spike and yavaş dalga adı verilir. Aşırı hızlı soluk alıp verme nöbetleri tetikleyebilir. İlaç seçenekleri Ethosuximid, Valproate ve Lamotrigine ilaç seçenekleridir. Yakın zamanda, absans nöbetleri olan çocuklarda bu üç ilacın etkisi karşılaştırılmıştır. Ethosuximid’in nöbetleri en iyi biçimde kontrol altına aldığı görülmüştür. Hastalığın uzun dönemde seyri ve gelişimi üzerinde son derece etkilidir. Çocukların pek çoğu büyüdükçe bu sendromdan kurtulurlar.
Jüvenil Miyoklonik Epilepsi (JME):
Başlangıç yaşı 12 ile 18 arasındadır. Üç nöbet türü görülebilir; miyoklonik, absans ve jeneralize tonikoklonik nöbetler. Miyoklonik nöbetler bu sendroma hakimdir. Miyoklonik nöbetler kol-bacak, gövde veya göz kapaklarının istemsiz kisa süren sıçramalarıdır. Genellikle vücudun üst kısmını, omuz ve kolları etkiler. En yaygın görüntüsü çocuğun elindeki şeyleri düşürmesine neden olabilecek erken sabah saatlerinde gorülen sıçramalardır. Eğer kol ve bacakların alt kısımlarında ortaya çıkarsa düşmelere neden olabilir..
Uykusuzluk ve alkol kullanımı gibi tetikleyicilerin varlığında miyoklonik sıçramalar jeneralize konvulsiyon nöbetlere yol açabilir. JME’de EEG örüntüsü jeneralize, çoklu spike ve yavaş dalgalardır. JME’de antiepileptik ilaç seçimleri valproate, lamotrigine, topiramate, zonisamide ve levetiracetam’dır. En uygun ilacın seçilmesi için pek çok faktörün göz önünde bulundurulması gerekir. Teratojeni yüzünden valproate genç bayanlarda ilk tercih olmamalıdır. Çocukluk absans nöbetlerinin aksine çocuklar büyüdüğünde JME’den kurtulmazlar. Ömür boyu tedavi gerektirir. Nöbetler genelde antiepileptik ilaçlarla kolaylıkla tedavi edilir.
Çocukluk Spazmları (West Sendromu)
İki yaşından küçük çocuklarda görülen epilepsi sendromudur. 7 yaşına kadar olan çocukları kapsayabilir. Bebek, uzuvları da içine alan spazmlar gösterir. Spazmlar vücut ve uzuvların bir kaç saniye bükülmesine neden olur. Kaslar bir araya toplanabilir. Çocukluk spazmları olan çocuklara anormal nörolojik muayene, görüntüleme çalışmaları yapılır ve gelişimsel gecikme gösterirler. EEG normal geriplanın kaybıyla kaotik görünür. Multifokal epileptiform deşarjla yüksek voltaj disorganize aktivite olarak tanımlanan hipsaritmi gösterir.
Prognoz iyi değildir. Çocukların büyük çoğunluğu yaşamları boyunca nöbet geçirmeye devam edeceklerdir. Nöbet tipleri diğer tür nöbetlere de dönüşebilir.
Tedavi için vigabatrin, valproik asit, zonisamid, topiramat ve benzodiazepinler gibi diğer antiepileptik ilaçlara ek olarak ACTH hormonu önerilir. Tedaviye direnç gösteren vakalarda B6 vitamini ve ketojenik diyet denenebilir. Vigabatrin Gıda ve İlaç Kurumu tarafından çocukluk spazmlarının tedavisinde onaylanmıştır.
Lenox-Gastaut Sendromu (LGS):
Birden fazla nöbet biçimi olan epilepsi sendromudur. LGS hastaları zihinsel gerilik ve anormal nörolojik muayene yaşarlar. EEG de pekcok odakli anormal epileptik desarjlar tipiktir. Başlangıç yaşı 1 ile 9 arasıdır. LGS’lu çocukların yaklaşık yarısı çocukluk spazmları olarak başlar. Vakaların üçte birinin altında yatan etiyoloji bilinmemektedir. LGS da altta yatan metabolik ve nörodejeneretif hastalıklarin araştırılmasi gerekir. LGS genellikle tedaviye olumlu yanıt vermeyen nöbetlere neden olur. Prognozu iyi değildir.
